Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Pyrus spinosa & Gentiana lutea

fotò
fotò
Perié-bouscas

Pyrus spinosa

Rosaceae

Àutri noum : Perussié, Perussias, Perierado, Perarado, Pruchié.

Nom en français : Poirier à feuilles d'amandier.

Descripcioun :
Lou perié-bouscas o perussié trachis dins li relarg caud e secarous coume li roucaio e la garrigo. Se destrìo de soun cousin lou pirastre, Pyrus communis subsp. pyraster emé si fueio longo e gaire larjo (L/l > 2), que dounon d'èr à li de l'amelié ; mèfi pamens que i'a dos meno de fueio. Soun souvènt pelouso dessouto quand soun jouino. Pamens lou pecoui de la fueio èi mai court que lou limbe de la fueio eici. Sèmblo èstre lou soulet perié naturau de Prouvènço.

Usanço :
Li fru, apela prus bouscas, soun talamen acre e dur qu'es impoussible de li manja. Li fau acampa blet e li faire couire pèr la counfituro. Li fueio soun diuretico (caupon d'arbutoside).

Port : Aubret
Taio : 0,5 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Pyrus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Garrigo - Roucaio - Bartas - Ourle de bos
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord
Ref. sc. : Pyrus spinosa Forssk., 1775 (= Pyrus amygdaliformis Vill., 1807 )

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Pyrus spinosa & Gentiana lutea

C
R
C
CC
CC
C
C
RR

Coumpara Perié-bouscas emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò